सम्पादकीय
जिल्लामा खाद्यान्न, होटल, रेष्टुरेन्ट र फार्मेसीहरुमा उपभोक्ता माथि गम्भिर ख्याल ठट्टा गरेको पाइएको छ । ए वान होटलको नाम राखेर डंगुरको छेउमा पकाउने, अखाद्य रगंको प्रयोग गरी उपभोक्ताहरुलाई विक्री गर्ने, म्याद गुज्रेका सामान विक्री गर्ने,कानुनले बर्जित गरेको वा आफुलाई स्पष्ट थाहा नभएका सामाग्रीहरुको विक्री वितरण गर्दा कतै नागरिकको अधिकार माथी हनन् र स्वास्थ्य प्रति हेल चेक्राइ त भएको छैन् ? यसमा सबैको चासो जानु जरुरी छ ।
इलाका प्रशासन कार्यालय जस्पुर प्यूठानको टोलीले गरेको एक सय ३९ फर्मको अनुगमन गर्दा तमाम समस्याहरु भेटिएका छन् । जस्पुर ईलाकामा पर्ने एक सय ३९ व्यवसायिक फर्महरुमा अनुगमन गरिएको हो । सरुमारानीमा ५३ वटा, माण्डवी र स्वर्गद्धारीमा ५३÷५३ वटा गरी १ सय ३९ वटा खाद्यान्न, चाउमिन उद्योग, फार्मेसी, होटल तथा व्यवसायीक फर्महरुको अनुगमनका क्रममा देखिएका समस्याहरु समाधान नगर्ने हो भने नागरिकको स्वास्थ्यमा गम्भिर खेलवाड हुने देखिन्छ ।
चाउमिन तथा सस उद्योगहरुले खाद्य अनुज्ञापत्र नलिई उत्पादन तथा विक्रि वितरण गर्नु कानुन विपरित मात्रै हो तर त्यो भन्दा ठुलो कुरा त भैसीको भकारोसंग विना जाली जोडेर खाद्य पदार्थ उत्पादनले उपभोक्ताको स्वास्थ्यमा कति समस्या निम्त्याउला ? त्यसै गरी अर्को समस्या फामेर्सी छ, फार्मेशिस्ट छैनन् । जिल्ला बाहिरका व्यक्तिहरुको नाममा दर्ता भएका फार्मेशीहरुमा फामेशिस्ट नभएर सिएमए, एचए पढेका स्वास्थ्यकर्मीले चलाउने गरेको पाइएको छ । उदाहरणका लागि २०७८ चैत्र १ देखि सरुमारानी गाउँपालिका निवासी अनिता सिर्पालीको नाममा दर्ता भइ भारतीय नागरिक कंगकन लसकरले सञ्चालन गरेको पाइएको हो । “कंगकन लसकरले ३५ वर्ष देखि पढेर नभई जानेको सिकेको आधारमा बिरामी चेक जाच गर्दै आईरहेको समेत भेटिनु जिम्मेवार को ? फ्रेस हाउसहरु तथा केहि होटल रेष्टुरेण्ट हरुले फ्रिजमा न्युनतम तापक्रम समेत कायम गरेको नपाइएको र मासु लगायतका खाद्य बस्तुहरुको गुणस्तरतमा असर पर्ने, होटल तथा रेष्टुरेण्टमा मासुमा अखाद्य रङ समेत प्रयोग गरेको पाइएकोमा सो मासु तथा प्रयोग गरिएको तेल समेत अखाद्य भेटिएको हो ।
यसरी लामो समय सम्म पनि कानुन विपरित व्यवसाय सञ्चालन गर्न दिने जिम्मेवार को ? आजको गम्भिर प्रश्न हो । उपभोक्ता संरक्षण ऐन अनुसार उपभोक्ताको सुरक्षा, स्वास्थ्य, ठगीबाट जोगिनका लागि जिम्मेवार निकाय जिम्मेवार हुनै पर्दछ ।